Met taal kunnen we ons uitdrukken naar de omgeving over wat ons raakt, bindt, overkomt, wat ons bezig houdt, waar we ruzie over hebben.  Maar is dat wel zo? Kunnen wij ons zo uitdrukken met taal dat we precies aangeven waar het over gaat?

Het lijkt in deze tijd wel alsof we elkaar juist steeds minder verstaan en begrijpen. Er schijnt een groeiende groep mensen te zijn die zich niet gehoord voelen, er is een platform van staccato-achtige Twitter uitspraken waarin we statements maken over hoe het zit. We krijgen dan volgers en de hoeveelheid van die volgers bepaalt ons gehalte van de waarheid.  Zo drukken we ons steeds weer uit in taal.

In zen is een bekend gezegde dat luidt: voor je aan zen doet is een berg een berg, begin je met zen, dan is een berg geen berg meer en als je gevorderd ben in zen, dan is een berg weer een berg.

Een bergbeklimmer zal nooit zeggen dat een berg gewoon een berg is. Hij of zij kent de verschillen en weet dat geen enkele berg hetzelfde is. Deze sportbeoefenaars hebben allerlei namen voor bergen die specifiek aangeven hoe deze berg zich onderscheidt van de anderen. In onze taal willen we iets wat feitelijk voortdurend verandert vastleggen en laten stollen in een beeld met daaraan vast een woord.  Zo leren wij de wereld kennen en krijgen we controle en leren we de functionaliteit van de taal kennen. Feit blijft dat we iets proberen te typeren wat voortdurend in verandering is. Bijvoorbeeld op het werk: “Ach, die man is nu eenmaal zo, hij is echt een pietje precies”. We vangen deze collega in een beeld en zetten dit beeld vast; die man is natuurlijk veel meer dan dat maar dat wordt niet meegenomen.

Als we verdriet hebben over een gemis of verlies dan drukken we ons uit maar de woorden kunnen nooit uitdrukken hoe wij ons voelen. Dan voelen we de beperking van de taal.

Toch is taal functioneel en bruikbaar. Echter, we zouden het mogen relativeren om in te gaan zien dat we een foto maken van een voortdurende veranderende film. We moeten niet de vergissing maken dat we de foto als de werkelijkheid gaan beschouwen.

Namasté,

Sjaak Ruivenkamp