Het vangen van de Os
januari 24, 2023
Rijdend op de rug van de Os
februari 14, 2023
Laat alles zien

Het temmen van de Os

Deelnemen aan de zen meditatie avond is je zelf in zazen plaatsen. Je stapt binnen en buigt. Je neemt jezelf daarmee voor om alles wat je doet met aandacht en ontvankelijkheid te doen, te ervaren. Als je het zitten zwaar begint te vinden dan ontspan je met aandacht voor een moment waarop je weer met aandacht je houding – die jij jezelf voorneemt – aanneemt. Alles wat je doet, gebeurt met aandacht en bewustzijn. Deze handelingen breid je uit naar het dagelijkse leven. Bij alle routinehandelingen van een dag, kies je één die je met dezelfde aandacht doet. Dat is vormgeven aan de levenshouding die zen voorstaat. Dat willen en kunnen is het temmen van de os.

Het touw waarmee de os in het plaatje vastgehouden wordt is de binding met de traditie die je kiest. Het vergt toewijding om die weg te blijven volgen. Niet zwalken en vanuit nieuwsgierigheid andere wegen volgen maar de weerstand overwinnen en vasthouden aan de weg. Een weg die bestaat uit een doelloze doelgerichtheid; een weg zonder einde ten einde gaan.

Op die weg zullen gedachten elkaar snel opvolgen maar op zichzelf zijn de dingen niet waar noch onwaar. Het bewustzijn creëert waarheid en onwaarheid. Wij hebben behoefte aan orde en zekerheid dus richten wij ons op inhoud en details. Het bewustzijn, small mind, is een complex van emoties, verlangens en gedachten waardoor het altijd druk kan zijn (crazy monkey mind).

De zweep, de discipline, is nodig om tijd in je bestaan te ordenen zodat je zazen een vaste plek geeft. Hoe turbulent het leven ook op dat moment is, tijd nemen om je kussen op te zoeken en stil te worden met alle aandacht en concentratie die je kan opbrengen. Dat is leven met het touw en zweep in de handen. Het is een erkenning van het feit dat onze geest de neiging heeft zich te richten op de ‘dingen’ zodat we afgeleid zijn. Zazen is big mind, groot en oneindig. De small mind heeft altijd de neiging om zich te willen onderscheiden, zich te verkleinen en uit te sluiten. Samen vormen ze ons bewustzijn. Als we leven vanuit een ‘small mind’ dan houden we ons bezig met waar en onwaar, met handen die grijpen.

Leven vanuit een big mind houding is het leven ontvangen zoals het zich aandient met open handen. Daarvoor moet je het bewustzijn temmen zodat het rustig wordt en zijn meester gehoorzaamt. De os volgt zijn meester en de meester koestert de os, zo zegt Nico Tydeman. Zazen blijkt dan niets anders dan hoeden en verzorgen; dan is zazen een uitdrukking van zorg en tederheid.

Comments are closed.