Wat heb je nodig in de wildernis?
december 13, 2022
Het zien van de os
januari 17, 2023
Laat alles zien

Het zien van de sporen

De menselijke behoefte aan zekerheid is erg groot; we omringen ons met mensen die hetzelfde geloof hebben, de zelfde waarheid in zich dragen en daarmee creëren we kringen van gelijkgestemden. Het WK voetbal brengt een raar fenomeen naar voren: Nederland is uitgeschakeld – een grote kring waartoe wij behoren maar Marokko was nog in het toernooi, ook vele Nederlanders in dat team. Het brengt een zekere verwarring teweeg omdat de kring ineens diffuus lijkt.

Conflicten zijn in die zin interessant omdat het daar altijd gaat over een tegenover elkaar staande gevoelde waarheid. Nico Tydeman spreekt over “alle tegenstellingen zijn verstrengelde eigenschappen van mijn werkelijkheid”. In een conflict is het lastig om de sporen van de os te zien; daarvoor heb je een vermenging nodig van inspanning en ontspanning, twijfel en vertrouwen. Je eigen waarheid in twijfel trekken is een enorme opgave en kan jaren duren om op dat punt te komen; waarheden geven ons zekerheid en voorspelbaarheid en leveren patronen op die ons het gevoel van veiligheid en controle geven.

Bij de beek onder de bomen ontdek ik de sporen van de os. Welke weg is hij door het dichte gras gegaan? Hoe ver de os ook verwijderd mag zijn, zijn neus reikt tot de verste verten en er is niets dat hem verbergen kan.”

Nico schrijft dat “het zien van de zon kan bevroren tijd ontdooien”; dat is niet vanzelfsprekend. Te vaak wordt het narratief over een kwestie of het leven zoals het geleefd wordt met het schijnsel van de eigen kaars belicht. De opvattingen en ervaringen uit het verleden blijven dan hun werking hebben – de tijd is bevroren en het verleden bepaalt het kijken naar het nu.

De werkelijkheid wordt aanvaard in het ontroerend geluk van de zekerheid over wat voorbij is en de onzekerheid van wat komen gaat. Daarin vind je de sporen van de os, zo schrijft Nico Tydeman. Dat is niet de basishouding van de Mens; de Mens heeft de neiging om zekerheid te zoeken en een eenmaal getrokken conclusie vast te willen houden. Twijfel, moed en vertrouwen is nodig om de zon binnen te laten komen en zicht te geven op wat je zelf niet geneigd bent te willen zien.

Zazen is in dat verband het onvoorwaardelijk welkom heten van alles wat er is en verschijnt, zonder terughoudendheid afscheid nemen van wat geweest is en verdwijnt.

Comments are closed.