Het carnaval is losgebarsten in ons land; de remmen gaan los en een ieder die zich in dit feest gooit, kan een andere kant van zichzelf laten zien. Soms gaat dat met een mooie verkleedpartij gepaard. Je bent dan even niet jezelf maar gaat los van de gebruikelijke banden waarin jouw leven normaal gesproken loopt. Over het algemeen wordt dit als uiterst prettig ervaren en wordt de ernst even in de hoek gezet, het serieuze op de hak genomen en de eigen persoonlijkheid krijgt een totaal ander jasje.

Wat heeft dit met zen te maken. Je zou kunnen stellen dat zen eigenlijk elke dag een carnaval propageert. Dan met name het deel waarin wij onszelf identificeren met vaste overtuigingen, denkpatronen over hoe het hoort, wat moet, wat de ander van ons verwacht om daarmee ons leven behoorlijk vast te zetten. Kan je daar ook uit stappen? Wat heb je daarvoor nodig? Gaat het dan over compleet ‘los’ gaan of gaat het ergens anders over?

We behandelen binnen de maandag zen les een oude zen meester uit het jaar 810, Linji Lu. Deze oude zen meester was een groot voorstander van carnaval; ook hij maakte veel belachelijk, haalde serieuze overwegingen onderuit en kon als geen ander de bodem onder je voeten wegtrekken.

Hij ging met name tekeer tegen zijn leerlingen die hij vaak uitschold voor dwaalgasten, schapen, schoolfrikken, klaplopers om daarmee te benadrukken dat zij niet zelfstandig nadachten maar zich vastklampten aan een idee, gedachte, overtuiging, gebruik of gewoonte. In die tijd waren zijn monniken trouw en hard aan het werk om tot verlichting te komen en daarmee over te kunnen gaan naar het nirwana. Linji Lu kon dan vreselijk tekeer gaan en hen met stokslagen de Zendo uitjagen. Verlichting en nirwana vond hij stalpalen voor ezels. Carnaval lijkt veel op wat Linji Lu van zijn leerlingen vroeg: laat los waarin je vastzit, treed buiten je eigen grenzen en durf buiten je comfortzone te gaan. Wellicht dat het carnaval in deze tijd een beetje de verlichting en het nirwana van destijds is: stalpalen voor ezels.

Namasté,

Sjaak Ruivenkamp