In deze tijd van vakantiedrukte zijn een heleboel mensen bezig de laatste zaken af te ronden voordat ze op een welverdiende vakantie kunnen gaan. De vakantie is een rusthaven, een ontdekkingsreis, een tijdelijke ontspanning; een periode waarin het moeten, het bezig zijn met van alles een andere wending kan krijgen. Even zijn we een ander en laten we los wat we de rest van het jaar zo veel aandacht geven. De vraag is echter wat we nu feitelijk los proberen te laten, wat we achter proberen te laten als we op reis gaan?
Dennis Genpo Merzel geeft daar in zijn boek ‘24/7 Dharma’ een richting aan als hij het heeft over het ‘niet-zelf’:
“We zijn altijd maar bezig iets te doen, iets te worden of iemand te zijn. En daar beginnen al onze problemen, al onze moeilijkheden, omdat precies daar het ego de kop opsteekt. Omdat het zogenaamde zelf voornamelijk bestaat uit begrippen en ideeën, zijn we geschokt als iemand het niet met onze manier van denken en onze opvattingen eens is.
Omdat we onszelf zien als iets afzonderlijks, vervallen we in allerlei negatief gedrag, wat ons nog meer in de problemen brengt. Wedijver is daarvan een goed voorbeeld, anderen proberen voorbij te streven, elkaar onder de voet te lopen. We raken gefrustreerd en krijgen ruzie met elkaar.”
Die wedijver en anderen proberen voorbij te streven kwam zeker tot uitdrukking op de foto van de 200 bergbeklimmers van de Mount Everest. In een file stonden ze gefrustreerd een ‘niet toerist’ te zijn.
Genpo probeert in zijn lering ons te laten inzien dat het niet uitmaakt welk landschap we bezoeken, als wij niet met andere ogen gaan kijken, gaat het zelfde gebeuren: bezig zijn met iets te doen, iets te worden of iemand te zijn.
Ruud Welten, filosoof en schrijver van het boek ‘Het ware leven is elders’, zegt dat we minder gespitst moeten zijn op de reis als onze manier om onze identiteit op te bouwen. Hij zegt: “Als je veel gereisd hebt, word je geen interessanter mens. Met name jonge mensen ervaren een enorme druk om veel te reizen. Misschien kunnen we een begin maken door elkaar deze zomer niet te vragen: Waar ga jij naar toe?, maar: ‘waar wil jij van weg?’ Seneca schreef het al 2000 jaar geleden: ‘Je vlucht in gezelschap van jezelf. Je moet de last van je geest afleggen, anders zal geen enkel landschap je rust geven.’
Zen meditatie is leren te kijken met andere ogen naar hetzelfde landschap. Dat is ook goed voor planet, profit en people.
Namasté,
Sjaak Ruivenkamp
1 Comment
Bij het lezen van deze mooie blog bedacht ik me dat, als ik mijzelf en alle het andere reduceer tot iets afzonderlijks, ik niet meer ben. Ik moest daarbij denken aan onderstaande tekst
INTER-ZIJN
Als je een dichter bent, zul je duidelijk zien dat er een wolk drijft in dit vel papier. Zonder een wolk komt er geen regen. Zonder regen kunnen de bomen niet groeien, zonder bomen kunnen we geen papier maken. De wolk is van wezenlijk belang voor het bestaan van papier. Als de wolk hier niet is, kan het vel papier hier ook niet zijn. Dus kunnen we zeggen dat de wolk en het papier inter- zijn. ‘Inter-zijn’ is een woord dat nog niet in het woordenboek te vinden is, maar als we het voorvoegsel ‘inter-‘ combineren met het werkwoord ‘zijn’, hebben we een nieuw werkwoord: inter- zijn. Zonder wolk kunnen we geen papier hebben, dus kunnen we zeggen dat de wolk en het vel papier inter-zijn.
Als we nog beter naar dit vel papier kijken, kunnen we ook de zonneschijn erin zien. Als er geen zonneschijn is, kan het bos niet groeien. Eigenlijk kan er niets groeien. Ook wij kunnen niet groeien zonder zonneschijn. En zodoende weten we dat er zonneschijn in dit vel papier zit. En als we verder kijken, kunnen we de houthakker zien, die de boom heeft geveld en naar de fabriek heeft gebracht om er papier van te laten maken. En we zien ook de tarwe. We weten dat de houthakker niet kan leven zonder zijn dagelijks brood en daarom zit de tarwe, die zijn brood werd, ook in dit vel papier. En de vader en de moeder van de houthakker zitten er ook in. Als we op deze manier kijken, zien we dat dit vel papier niet zonder al deze dingen kan bestaan.
Als we nog dieper kijken, zien we dat we er zelf ook in zitten. Dit is niet moeilijk te vatten, omdat, als wij naar een vel papier kijken, het vel papier deel van onze waarneming is. Jouw geest zit hierin en de mijne ook. Dus kunnen we zeggen dat alles in dit vel papier zit. Je kunt niets aanwijzen dat er niet in zit: – tijd, ruimte, de aarde, de regen, de mineralen in de grond, de zonneschijn, de wolk, de rivier, de hitte. Alles coëxisteert met dit vel papier. Daarom denk ik dat het woord inter-zijn in het woordenboek zou moeten worden opgenomen. ‘Zijn’ betekent inter- zijn. Zijn kun je niet zomaar in je eentje. Je moet wel ‘inter-zijn’ met alle andere dingen. Dit vel papier is er, omdat al het andere er is. Stel dat we proberen één van deze elementen terug te brengen tot zijn oorsprong. Stel dat we de zonneschijn terugbrengen tot de zon. Denk je dat dit vel papier dan nog mogelijk is? Nee, zonder zonneschijn kan er niets zijn. En als we de houthakker terugbrengen tot zijn moeder, hebben we ook geen vel papier. Het is een feit dat dit vel papier louter en alleen bestaat uit ‘niet-papier elementen’. Als we deze niet-papier elementen terugvoeren tot hun oorsprong, kan er helemaal geen papier bestaan. Zonder ‘niet-papier elementen’, zoals geest, houthakker, zonneschijn enzovoort, zal er geen papier zijn. Hoe dun het velletje papier ook is, het hele universum zit erin.
Uit: ‘Vorm in leegte, leegte in vorm’ Thich Nath Hanh